De dagen worden langer, de zon laat zich vaker zien en de agenda’s vullen zich met schooluitstappen. En jawel, ook met toetsen en examens. Voor veel kinderen is het een tijd van afsluiten, vooruitkijken naar de zomer en misschien zelfs een beetje trots zijn op hun resultaten.
Maar voor kinderen met faalangst voelt deze periode helemaal anders aan.
Waar anderen aftellen naar de vakantie, telt jouw kind misschien af naar de dag dat die ene toets voorbij is. Of kijkt het op tegen het oordeel van een rapport dat zoveel zwaarder lijkt te wegen dan het zou moeten. Als ouder voel je dat mee. Je ziet de gespannen schouders, het wegcijferen van succes, de paniek als het even niet lukt. Allemaal signalen dat dit te veel stress veroorzaakt.
Faalangst is een blokkade
“Wat als ik het niet haal?”
Een vraag die regelmatig in het hoofd van kinderen met faalangst opkomt. De angst om te falen kan verlammend werken. Niet omdat ze niet willen slagen, maar juist omdat ze zó hard hun best doen. Hun perfectionisme, gevoel van verantwoordelijkheid en verlangen om niet teleur te stellen maken deze periode ontzettend zwaar.
En dan komt daarbovenop nog het spookbeeld van ‘blijven zitten’. Terwijl het idee van een jaartje overdoen op zich geen ramp hoeft te zijn, voelt het voor een kind met faalangst als het ultieme bewijs van mislukken. Een bevestiging van dat nare stemmetje in hun hoofd dat fluistert: “Zie je wel, je bent niet goed genoeg.” Zelfs als dit helemaal niet aan de orde is, blijft deze gedachte in het hoofd malen.
Wat kan jij als ouder doen?
- Erken het gevoel.
Zeg niet meteen dat het allemaal wel meevalt. Zeg liever: “Ik zie dat je het spannend vindt. Dat snap ik. Het is ook een drukke en intense tijd.” Dit kleine stukje erkenning maakt vaak al een wereld van verschil.
- Spreek vertrouwen uit, zonder druk op te leggen.
Zeg niet alleen “Je kan het wel”, maar ook: “Wat er ook gebeurt, ik ben trots op hoe hard je je best doet.”
- Zet prestaties niet op de eerste plaats.
Leg de nadruk op inzet, doorzettingsvermogen en moed. Dit zijn waarden die je kind verder brengen dan welk rapportcijfer dan ook.
- Bouw rustmomenten in.
Plan tijd in waarin school even géén onderwerp is. Samen wandelen, knutselen of lachen. Het zijn geen afleidingen, maar broodnodige adempauzes.
- Schakel op tijd hulp in.
Soms is faalangst zo sterk dat het een kind belemmert in leren, slapen of functioneren. Dan is het belangrijk om de stap naar ondersteuning te zetten. Als kindercoach help ik kinderen om faalangst te begrijpen en ermee om te gaan. Zodat ze leren: “Ik bén niet mijn angst. Ik ben zoveel meer dan dat.”
Focus op wie je kind is, niet op wat het doet
Het einde van het schooljaar is geen eindpunt, maar een momentopname. Geen rapport, toets of beslissing over wel of niet overgaan kan samenvatten wie jouw kind werkelijk is. Achter elke prestatie zit een verhaal, een kind met gevoelens, dromen en zoveel potentieel.
Laten we samen zorgen dat jouw kind zich gezien voelt. Niet alleen als leerling, maar als mens.